Ambitie | Programmabegroting 2024

We werken aan de uitvoering van het Beleidskader Inburgering 2021 – 2025

Daarin hebben we onszelf de ambitie gesteld om inburgeraars in staat te stellen zo snel mogelijk te werken en participeren en daarmee onderdeel te zijn van de samenleving. In 2023 zijn we gestart met banenmarkten voor vergunninghouders, en hebben we de pilot Toeleiding naar Werk voor asielzoekers en vergunninghouders georganiseerd. We doen dit samen met het ministerie van Sociale zaken en werkgelegenheid (SZW), het COA en Randstad. Tevens start in 2023 de uitvoering van de Module Arbeidsmarkt en Participatie (MAP), waarin we onder andere met Tomin en Baangericht vergunninghouders begeleiden richting participatie, het liefst via betaald werk. In 2024 stopt naar verwachting de pilot Toeleiding naar werk. De overige activiteiten zetten we in 2024 voort. Ook blijven we het Almeerse inburgeringsaanbod aanbieden en verbeteren en werken we aan een nieuw monitorings- en evaluatiekader. We realiseren in 2024 een integrale aanpak voor vergunninghouders, gezinsmigranten, Oekraïense ontheemden en vluchtelingen die in Almere verblijven.

In 2024 gaat het ‘Breed Offensief’ in, een aanpassing van de Participatiewet

Het gaat hier om een pakket maatregelen voor mensen met langere afstand tot de arbeidsmarkt. We gaan hen onder andere beter en langer begeleiden, waardoor de kans op duurzaam werk toeneemt. Ook ondersteunen we hen op een passendere manier en in samenwerking met het werkveld, om zo de ondersteuning te bieden die iemand nodig heeft.

Er staat een groep mensen met grote afstand tot de arbeidsmarkt op ons te wachten die zorgvuldig en vaak langdurig met maatwerk begeleid moet worden richting werk. Dit kost tijd en geld. Het gaat globaal om de volgende structurele kosten:

Structureel hogere uitvoeringskosten omdat we meer maatwerk toepassen;
Meer inzet van personele capaciteit voor inwoners die al langer aan de kant staan;
Grotere doelgroep voor ondersteuning. Vanaf 1 juli 2023 geldt een aanvraagrecht voor persoonlijke ondersteuning naar de arbeidsmarkt voor uitkeringsgerechtigden, Nuggers en werkgevers. Op een aanvraag besluit de gemeente met een beschikking met bezwaar – en beroep mogelijkheid;
De kosten voor uitkeringen nemen toe door de inkomstenvrijlating en het vervallen van de zoektermijn voor jongeren met een beperking;
Bestandscontroles zijn nodig om na te gaan voor wie er door de nieuwe regels andere rechten ontstaan;
De bedragen voor Studietoeslag zijn verhoogd en het aantal aanvragen neemt toe.

We voeren het Aanvalsplan Energie en Armoede verder uit

We blijven passende ondersteuning bieden op het gebied van energie en geldzorgen. Dit doen we samen met de stad en raad. Afhankelijk van de situatie en de behoefte uit de stad bepalen we onze acties. Een voorbeeld hiervan is om de energietoeslag 2023 beschikbaar te stellen aan huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum. We krijgen van het Rijk geld om energietoeslag te geven aan huishoudens met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum. Dit kunnen we betalen uit overgebleven geld op de energietoeslag 2022. Over de voortgang van het aanvalsplan wordt de raad geïnformeerd door middel van een agendavoorstel in het najaar van 2023. In 2024 gaan we onder andere onderzoeken of de ondersteuning vanuit de bijzondere bijstand nog passend is, gaan we verder met het verduurzamen van duizenden woningen en willen we een “stadspas” realiseren.

Aandacht voor bestaanszekerheid

Armoede en problematische schulden zetten bestaanszekerheid onder druk. Van armoede is sprake als mensen onvoldoende materiële, culturele en sociale middelen hebben en daardoor noodgedwongen terugvallen op een levensstandaard die maatschappelijke participatie ernstig beperkt of zelfs onmogelijk maakt. De gemeente Almere heeft met het eerder genoemde aanvalsplan Energie en Armoede het reguliere armoedebeleid uitgebreid.

In 2024 willen we blijven bijdragen aan bestaanszekerheid van Almeerders. Dit doen we door:

het stimuleren van onder andere meedoen op de arbeidsmarkt,
vergroten van de toekomstkansen voor praktijkgeschoolde mbo’ers,
de praktijk van de schulddienstverlening (bijv. schuldenrust),
versterken van de lokale economie,
het zorgen dat inwoners een dak boven hun hoofd hebben.

Deze verschillende facetten geven inwoners van Almere grip op hun bestaan.

In 2024 onderzoeken we wat we zouden kunnen toevoegen aan de reguliere diensten om een impuls te geven aan bestaanszekerheid in Almere. Meer concreet betekent dit een zoektocht naar bijvoorbeeld manieren om onze dienstverlening toegankelijker kunnen maken om “niet gebruik” te voorkomen en drempels te verlagen bij het vragen om hulp en ondersteuning.

We gaan door met onze nieuwe werkwijze binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

Het jaar 2023 stond in het teken van nieuwe werkwijzen voor huishoudelijke ondersteuning, individuele begeleiding en dagbesteding voor volwassenen. Dit was inclusief een grootschalig traject om indicaties van inwoners om te zetten naar passende nieuwe producten. In 2024 scherpen we deze werkwijze verder aan, op basis van maatschappelijke ontwikkelingen en ervaringen uit de praktijk. We trekken hierbij intensief op met zorgaanbieders en cliëntvertegenwoordigers.

We hebben halverwege 2023 meer dan de helft van de inwoners opnieuw geïndiceerd voor huishoudelijke ondersteuning, individuele begeleiding of dagbesteding. Hierdoor zijn cliënten uitgestroomd naar de WLZ en Beschermd Wonen. Er zijn ook veel trajecten afgerond, onder andere vanwege overlijden of het stopzetten van trajecten op verzoek van de inwoner. De uitstroom is groter dan verwacht. De nieuwe werkwijze wordt waar nodig verder ontwikkeld en verbeterd.

Op basis van cliëntervaringsonderzoeken, klachten en nabel-acties onder inwoners controleren we in 2024 of iedereen de benodigde zorg ontvangt en daarmee tevreden is. We organiseren meerdere keren per jaar bijeenkomsten met zorgaanbieders om de nieuwe werkwijze verder te ontwikkelen en te leren van elkaar.

De doordecentralisatie van het Beschermd Wonen is uitgesteld

Als centrumgemeente is Almere verantwoordelijk voor het opstellen van beleid en de besteding van middelen voor zorg en ondersteuning van kwetsbare inwoners met ernstige psychische problemen in heel Flevoland. We bereiden ons al een aantal jaren voor op een doordecentralisatie. Dit betekent dat deze verantwoordelijkheden bij de individuele gemeenten komen te liggen. Waarbij ook de middelen daar terecht komen. Het Rijk voert ook een nieuw verdeelmodel in voor deze middelen. We verwachten dat we hierdoor minder middelen zullen ontvangen, hier moeten we een oplossing voor vinden. De ingangsdatum voor deze doordecentralisatie is met een jaar uitgesteld naar 1 januari 2025.

We zetten Housing First door en werken aan gezinsopvang

We zetten in op duurzame vernieuwing van opvang. Dit betekent dat we bijvoorbeeld daklozen individueel opvangen in plaats van in slaapzalen. Door op deze manier daklozen op te vangen sluiten we aan op de landelijke brede aanpak van dakloosheid. We doen dat in Flevoland in regionaal verband (Almere is centrumgemeente). Onderdeel daarvan is we in Almere een Housing First pilot hebben, waarmee wij verwachten dat de behoefte aan opvang met 24-uurs begeleiding op termijn afneemt. De pilot loopt nog door in 2024.

We actualiseren beleid en werkwijze voor dakloze gezinnen en gezinnen die dakloos dreigen te worden

Een onderdeel van maatschappelijke opvang is gezinsopvang, waarbij één of meer kinderen betrokken zijn. In 2024 actualiseren we het beleid voor gezinsopvang en streven we naar dezelfde werkwijze in alle Flevolandse gemeenten. Daardoor komt er meer duidelijkheid voor de gezinnen. Ook maken we de voorzieningen zo passend mogelijk en maken we samenwerkingsafspraken over ondersteuning van dakloze gezinnen die niet in aanmerking komen voor maatschappelijke opvang.

Verbeteren instroom en uitstroom Vrouwenopvang

Bij vrouwenopvang verminderen we de instroom en bevorderen we de uitstroom. We doen dit in regionale samenwerking tussen de regio's Flevoland en Gooi- en Vechtstreek. Het tekort aan geschikte woonruimten is ook hier een knelpunt. Bij uitstroming van vrouwen uit de Vrouwenopvang bieden we meer nazorg, ook om herhaling te voorkomen.

Woonzorgvisie

In de Opgave Wonen en Zorg richten we ons op wonen en zorg voor kwetsbare doelgroepen. De combinatie van wonen en zorg vraagt om veel samenwerking met corporaties, zorgpartijen en welzijn. De zorg en het woonaanbod moet passend zijn voor verschillende doelgroepen. Daarbij is er ook aandacht voor leefbaarheidsvraagstukken in de wijk. Een groot knelpunt is de beschikbaarheid van passende woonplekken. Dit hangt samen met andere vraagstukken waar woningen voor nodig zijn, zoals de huisvesting van vergunninghouders en Oekraïense vluchtelingen. Ook de groeiende behoefte aan ouderenhuisvesting, veroorzaakt door steeds ouder wordende senioren in de stad is een opgave in de komende periode.

We blijven zoeken naar geschikte locaties om woon-zorginitiatieven mogelijk te maken. Daarbij streven we naar spreiding van woon-zorg initiatieven in de stad, zoals afgesproken in de woon-zorgprogrammering. We geven urgentie aan inwoners die uitstromen uit een zorginstelling en werken samen met partners aan de hand van het convenant 'Thuis in de Wijk'.

In 2024 stellen we een integrale woonzorgvisie op voor alle aandachtsgroepen conform het landelijke wetsvoorstel: versterking regie op volkshuisvesting. Hierin staat wat nodig is om voldoende huisvesting en maatschappelijke ondersteuning te bieden en de juiste zorg te regelen.

In 2024 ontwikkelen we de wijkteams verder

We hebben plannen voor gebiedsgerichte gezinsteams, die vanaf 1 januari 2025 gaan samenwerken met de wijkteams. Zo bieden we laagdrempelige ondersteuning voor het hele gezin. Het wijkteam wordt daarmee nog meer een centrale plek waar zorg en welzijn bij elkaar komen. Dit helpt ook bij het passender maken van zorg. Ook evalueren we het experiment met verlengde inzet vanuit de wijkteams. Eventueel rollen we dit daarna uit over de rest van de stad. We investeren in 2024 in professionele inzet in de groeiende gebieden waar nu nog geen wijkteam is, zoals Nobelhorst en Oosterwold. Deze extra aandacht is belangrijk om alle Almeerders dichtbij en passende ondersteuning te bieden.

Doelstellingen bij dit programma

We realiseren in 2024 een integrale aanpak voor vergunninghouders, gezinsmigranten, Oekraïense ontheemden en vluchtelingen die in Almere verblijven.
In 2024 gaan we mensen met een langere afstand tot de arbeidsmarkt beter en langer begeleiden en passender ondersteunen.
In 2024 gaan we onder andere onderzoeken of de ondersteuning vanuit de bijzondere bijstand nog passend is, gaan we verder met het verduurzamen van duizenden woningen en willen we een “stadspas” realiseren.
In 2024 onderzoeken we wat we zouden kunnen toevoegen aan de reguliere diensten om een impuls te geven aan bestaanszekerheid in Almere.
Op basis van cliëntervaringsonderzoeken, klachten en na-bel acties onder inwoners controleren we in 2024 of iedereen de benodigde zorg ontvangt en daarmee tevreden is.
We zetten de pilot Housing First door in 2024.
In 2024 actualiseren we het beleid voor gezinsopvang en streven we naar dezelfde werkwijze in alle Flevolandse gemeenten.
In 2024 verminderen we de instroom in de vrouwenopvang en bevorderen we de uitstroom.
In 2024 stellen we een integrale woonzorgvisie op voor alle aandachtsgroepen conform het landelijke wetsvoorstel: versterking regie op volkshuisvesting.
We investeren in 2024 in professionele inzet in de groeiende gebieden waar nu nog geen wijkteam is, zoals Nobelhorst en Oosterwold.