bedragen x € 1 miljoen | ||||||||||||||
realisatie | begroting | |||||||||||||
programmaonderdeel | lasten 2021 | baten 2021 | lasten 2022 | baten 2022 | lasten 2023 | baten 2023 | lasten 2024 | baten 2024 | lasten 2025 | baten 2025 | lasten 2026 | baten 2026 | lasten 2027 | baten 2027 |
Beheer en onderhoud | 56,3 | 7,2 | 61,9 | 9,1 | 75,9 | 5,6 | 61,3 | 5,2 | 62,9 | 5,2 | 64,3 | 5,1 | 63,5 | 5,1 |
Afval | 33,9 | 37,9 | 30,1 | 41,5 | 31,2 | 39,3 | 34,9 | 42,0 | 35,0 | 42,8 | 33,6 | 43,6 | 34,2 | 44,3 |
Riolering | 13,5 | 15,7 | 15,2 | 16,9 | 18,8 | 18,7 | 26,3 | 22,8 | 26,1 | 24,0 | 25,9 | 24,9 | 23,6 | 25,3 |
Parkeren | 10,6 | 12,5 | 10,8 | 16,7 | 12,0 | 18,8 | 12,1 | 19,3 | 12,0 | 19,1 | 18,2 | 24,0 | 13,2 | 19,0 |
totaal | 114,3 | 73,3 | 118,0 | 84,3 | 137,9 | 82,3 | 134,6 | 89,3 | 136,1 | 91,1 | 142,0 | 97,6 | 134,4 | 93,7 |
Uitwerkingsopdracht groot onderhoud
Begin 2022 is met het Strategisch AssetManagementPlan (SAMP) inzichtelijk gemaakt dat onvoldoende budget beschikbaar is voor het groot onderhoud en vervangingen. Deze claim was gebaseerd op een modelmatige berekening. Bij de Programmabegroting 2023 is aangegeven dat deze theoretische benadering verder moest worden uitgewerkt tot een realistische investeringsplanning voor de komende 10 jaar. Dit heeft geleid tot een meerjarenraming voor alle verschillende soorten objecten in de openbare ruimte. Deze geeft zowel weer wat nodig is om de openbare ruimte goed te kunnen beheren, als wat realistisch kan worden waargemaakt. Voor groot onderhoud en vervangingsprojecten is immers vaak jaren van voorbereiding nodig, wat moet worden gedaan vanuit de vaak beperkte beschikbare ambtelijke capaciteit.
De kosten voor groot onderhoud stijgen van € 6 miljoen naar bijna € 8 miljoen per jaar
Groot onderhoud plegen we bijvoorbeeld aan groen en de wegen en paden in woonwijken. Veel wijken zijn de komende jaren voor het eerst aan groot onderhoud toe, waarvoor veel extra geld nodig is. Het huidige budget voor groot onderhoud bedraagt ongeveer € 4 miljoen per jaar. De grafiek hieronder laat zien dat we dit budget gaan verdubbelen.
groot onderhoud
bedragen x € 1 miljoen
We blijven deze kosten gewoon uit onze lopende begroting betalen.
Vervangingsinvesteringen groeien van € 14 miljoen naar € 32 miljoen per jaar
Ook het budget voor vervangingsinvesteringen gaat de komende jaren verdubbelen:
vervangingsinvesteringen
bedragen x € 1 miljoen
Volgens het SAMP moeten we de komende jaren elk jaar meer gaan investeren. Nu nog € 14 miljoen maar in 2032 ruim € 32 miljoen. Dit bedrag groeit de komende jaren dus geleidelijk.
Dit zijn investeringen die de komende 10 jaar nodig zijn voor vervanging. Uitbreidingsinvesteringen lopen via de grondexploitatie, bij de aanleg van de wijk.
We vragen hier nog een second opinion op, om zeker te weten dat het een realistische planning is
Het gaat hier om heel veel geld en het is een complexe materie. We nemen nu het principebesluit om de achterstand in het beheer en onderhoud in te halen, en om de bekostiging van de vervangingsinvesteringen via 'lenen' te gaan doen. Omdat dit het om zulke grote bedragen gaat, willen we deze nog één keer extern laten toetsen. Hierbij staat het principe niet ter discussie. Als hier nog veranderingen uit naar voren komen, dan informeren we u daarover via de normale kwartaalrapportages.
We schuiven de uitgaven naar de toekomst toe:
We gaan de vervangingsinvesteringen niet meer in één keer betalen, maar spreiden deze uit over de jaren dat we de investeringen gebruiken (bijvoorbeeld 30 jaar). Doordat we van de vervangingsinvesteringen dan jaarlijks alleen maar rente en afschrijving hoeven te betalen, zijn de kosten jaarlijks redelijk laag. Dat zijn de rode staafjes in deze grafiek. Maar elk jaar groeit het bedrag aan rente en aflossing, omdat er elk jaar nieuwe investeringen bij komen. Elk jaar zullen we hiervoor ongeveer € 1,5 miljoen extra voor moeten vrijmaken in onze begroting.
Pas na 30 jaar zullen de lasten weer stabiel worden. Omdat ons perspectief maar 4 jaar vooruit kijkt (tot 2028), zien we in onze huidige begroting alleen maar de lagere uitgaven. Uiteindelijk zullen de structurele kosten stijgen tot € 45 miljoen, ten opzichte van € 18 miljoen nu.
uitgaven
bedragen x € 1 miljoen
Effect op de begroting
bedragen x € 1.000
omschrijving | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|---|
a. kapitaallast vervangingsinvesteringen (lenen) | -697 | -1.447 | -2.353 | ||
b. groot onderhoud nieuw | -8.815 | -8.655 | -9.838 | -7.600 | |
c. extra apparaat | -470 | -750 | -1.300 | -1.650 | |
d. vrijval huidig budget (sparen) | 21.938 | 22.147 | 16.776 | 18.698 | |
totaal | 12.653 | 12.045 | 4.191 | 7.095 |